Tại sao âm thanh nhà thờ vang dội ?

Những kiến trúc lộng lẫy, những giai điệu thánh ca du dương, những bài chia sẽ lời Chúa ý nghĩa và những khoảnh khắc tĩnh tâm cầu nguyện. Tất cả đều muốn chia sẽ và truyền đi một thông điệp tác động tích cực đến những người đang hiện diện nơi thánh đường.

Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu một bài thánh ca được tập luyện kĩ càng không làm mọi người cảm động vì âm thanh nhà thờ đó có độ vang dội làm ảnh hướng đến khả năng nghe.

Ngay cả với những hệ thống âm thanh tốt nhất, chất lượng âm thanh cũng sẽ bị hạn chế bởi bởi những tác động về không gian vật lí mà hệ thống âm thanh đang được áp dụng. Âm học của nhà thờ là một thách thức lớn đối với mọi hệ thống âm thanh.

Nguyên nhân khiến âm thanh nhà thờ bị vang

Nhà thờ được xây bằng các vật liệu như gạch, bê tông, đá, kính… với nền cứng, sàn cứng, các mái trần vòm cao…. Đây là những kiểu kiến trúc phổ biến của các nhà thờ. Điều này có nghĩa là âm thanh phát ra thay vì bị hấp thụ, nó được phản xạ lại nhiều lần cho đến khi dần dần phân rã dưới ngưỡng nghe của chúng ta.

Âm thanh nhà thờ bị vang là gì ?

Đây là một thách thức lớn đối với bất kì ngôi thánh đường nào. Âm thanh truyền đi với tốc độ xác định (343m/s). Âm thanh từ một người đang nói trong một không gian rất vang sẽ bao gồm một sóng âm truyền theo đường thẳng và rất nhiều sóng âm đã dội lại trong phòng trong một thời gian dài.

Nó không liên quan gì đến hệ thống âm thanh nên không thể làm gì trên mixer hay công suất để cải thiện điều này – bạn không thể xoay một núm và giảm độ vang âm thanh trong phòng 

Độ vang dội được tính như thế nào ?

Độ vang được viết tắt là RT (Reverberation Time ) – được định nghĩa là khoảng thời gian (tính bằng giây) để âm thanh giảm đi 60 decibel (dB). Thông thường, có RT dài, theo thứ tự 2,55 giây trở lên, sẽ dẫn đến âm nhạc thiếu rõ ràng và giọng nói khó hiểu. Các nhà thờ lớn với kiến trúc phức tạp sẽ có RT lớn hơn.

Để tính toán được chỉ số này, cần có các thiết bị đo đạc chuyên nghiệp. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ không phân tích chi tiết vấn đề này.

Độ vang vọng phụ thuộc vào tần số. Kích thước, hình dạng của nhà thờ và vật liệu của các bề mặt đều có tác động đến RT trên phổ tần số. Trong một số không gian, RT tần số thấp có thể từ 2-4s, trong khi RT tần số trung hoặc tần số cao từ 4-6s. Sự mất cân bằng này làm cho âm thanh rất khó nghe.

Hậu quả của âm thanh nhà thờ vang dội ?

Tất cả những sóng âm này sẽ mất những khoảng thời gian khác nhau để đến được với người nghe, đến vào những thời điểm khác nhau. Mọi người phải nghe rất nhiều lần âm thanh của một từ hoặc câu xếp chồng lên nhau cùng một lúc, gây khó khăn cho việc hiểu lời nói. Một thông báo của cha xứ, lời chúa, bài thánh ca sẽ trở nên khó chịu cho người nghe. Thậm chí là gây nên sự chia trí, mất sự trang nghiêm.

Làm thế nào để hạn chế vang dội trong âm thanh nhà thờ

Sử dụng các vật liệu có tính chất hấp thụ âm thanh

Lựa chọn và sử dụng các vật liệu thích hợp sẽ làm giảm chỉ số RT của không gian nhà thờ. Tuy nhiên, phương án này chưa phổ biến tại các nhà thờ Việt Nam.

Sử dụng và bố trí loa phù hợp

• Bạn nên lắp đặt loa hướng đến người nghe và tránh lắp đặt loa song song với các bề mặt như cột, tường nhà thờ. Lắp đặt loa với độ nghiêng nhất định.
• Bố trí nhiều loa khắp nhà thờ. Khoảng cách từ loa đến người nghe sẽ ít hơn đồng nghĩa với việc loa sẽ không phải hoạt động ở mức công suất lớn. Tất nhiên là âm thanh phát ra từ loa đến các bề mặt phản xạ như cột, tường sẽ ít hơn qua đó giảm được độ vang dội.  Loại hệ thống loa phân tán này phù hợp với các nhà thờ có cột trụ vì các loa có thể được gắn với khoảng cách đều đặn.

• Lắp đặt các dòng loa chuyên dụng cho nhà thờ. Các hãng âm thanh lớn trên thế giới sử dụng công nghệ điều hướng âm thanh cho loa để hướng âm thanh tới vị trí người nghe nhiều nhất. Cùng với góc mở phù hợp ( mở ngang lớn hơn 90-150 độ, mở dọc 30-40 độ). Âm thanh sẽ đạt được góc phủ tốt nhất. Hạn chế được những sóng âm thanh bị hướng lên trần, hoặc hướng 90 độ vào các mặt phẳng. Các hãng loa đó bao gồm : Fohhn, NEXO, Bose,JBL…. bạn có thể tham khảo trong phần sản phẩm

Sử dụng micro phù hợp

Nên sử dụng micro định hướng . Micro định hướng sẽ mang lại kết quả tốt hơn vì chúng có thể hướng về nguồn âm thanh( người nói-hát) và sẽ thu ít âm thanh xung quanh hơn. Các micro này sẽ có độ thu tốt hơn và sẽ thu ít âm thanh khuếch đại từ loa so với miro đa hướng.

Tổng kết

Nhắc đến âm thanh nhà thờ, hầu hết mọi người sẽ thấy khó khăn vì tính đặc thù của kiến trúc. Độ vang dội làm ảnh hướng đến khả năng nghe của mọi người. Nhiều lúc nó còn gây ra sự chia trí cho những người tham dự phụng vụ.

Phương án sử dụng các vật liệu để hấp thụ âm thanh sẽ rất hiệu quả nhưng thực tế thì ở Việt Nam, đó là một vấn đề khó khăn vì nhiều yếu tố khác nhau. Hầu hết việc lắp đặt âm thanh là công việc sau cùng của một ngôi thánh đường, để thay đổi mang tính âm học là điều bất khả thi. Chúng tôi thấy rằng, áp dụng các phương án còn lại sẽ cải thiện được phần nhiều cho tình trạng này. Qua đó giúp hệ thống âm thanh đạt được kết quả tốt nhất trong phạm vi cho phép.

Nếu bạn có một dự án lắp đặt âm thanh nhà thờ, bạn cần sự trợ giúp ? Hãy cho chúng tôi biết những điều mà bạn muốn đạt được, những khó khăn mà bạn đang đối mặt. Chúng tôi sẽ tư vấn một giải pháp hiệu quả,, tiết kiệm cho bạn.